به منظور بررسی اثر باکتری های افزاینده رشد گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم، آزمایشی به صورت کرت های یکبار خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مهران در سال زراعی 89-1388 اجرا شد. عامل اصلی شامل رقم (چمران و وریناک) و عامل فرعی شامل تیمارهای مصرف کود (عدم مصرف کود، مصرف سودوموناس فلورسنس 168 و عدم مصرف کود فسفری، مصرف 50 درصد کود فسفری و عدم مصرف سودوموناس فلورسنس مصرف 50 درصد کود فسفری و مصرف سودوموناس فلورسنس، مصرف 75 درصد کود فسفری و عدم مصرف سودوموناس فلورسنس، مصرف 75 درصد کود فسفری و مصرف سودوموناس فلورسنس، مصرف 100 درصد کود فسفری و عدم مصرف سودوموناس فلورسنس، مصرف 100 درصد کود فسفری و مصرف سودوموناس فلورسنس) بود. نتایج نشان داد که رقم، تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه، تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه و ارتفاع بوته داشت. رقم وریناک با 6.7 درصد افزایش عملکرد دانه (4235.4 کیلوگرم در هکتار)، 3.1 درصد افزایش تعداد سنبله در متر مربع (378.9 سنبله) و 10 درصد افزایش وزن هزار دانه (40.5 گرم) نسبت به رقم چمران، برتر بود. همچنین اختلاط کود فسفری و سودوموناس فلورسنس تاثیر معنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد داشت. به طوری که مخلوط 75 درصد کود شیمیایی و تلقیح با سودوموناس فلورسنس دارای بیشترین عملکرد دانه (4858.3 کیلوگرم در هکتار)، تعداد سنبله در متر مربع (406.3 سنبله)، تعداد دانه در سنبله (39.1 دانه)، عملکرد بیولوژیک (11481.3 کیلوگرم در هکتار) و پروتئین دانه (11.8 درصد) بود. بین 75 و 100 درصد کود فسفری همراه با تلقیح با سودوموناس فلورسنس تفاوت های معنی داری مشاهده نشد. اثر برهمکنش رقم در مخلوط کود فسفری در سودوموناس فلورسنس بر عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک و ارتفاع بوته معنی دار گردید. بیشترین عملکرد دانه (5223.3 کیلوگرم در هکتار) در رقم وریناک و مخلوط 75 درصد کود فسفری و سودوموناس فلورسنس و کمترین عملکرد دانه (3113.3 کیلوگرم در هکتار) در رقم وریناک و عدم مصرف کود فسفری و عدم تلقیح با سودوموناس فلورسنس بدست آمد. بنابراین با کاهش 25 درصدی کود فسفری توصیه شده بعلاوه مصرف سودوموناس فلورسنس و انتخاب رقم وریناک می توان به عملکرد دانه قابل قبولی دست یافت.

جهت مطالعه توان القایی باکتری اندوفیت Pseudomonas flourescens FY32 در بهبود رشد و افزایش مقاومت کلزا به تنش شوری، از طریق رهیافت پروتئومیکس، آزمایشی بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سیستم کشت هیدروپونیک با چهار تکرار اجرا شد. فاکتور های آزمایش به ترتیب شامل تنش شوری در دو سطح (صفر و 300 میلی مولار نمک کلرید سدیم)، تلقیح با باکتری و عدم تلقیح بود. نتایج نشان داد که تحت شرایط تنش شوری گیاهان تلقیح شده در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده از وزن خشک بهتری برخوردار باشند. الگوی پروتئین های بافت برگی به کمک روش الکتروفورز دو بعدی مورد مطالعه قرارگرفت. ژل های بعد دوم بعد از تصویر برداری، به کمک نرم افزارPD-quest، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و کمیت و کیفیت بیان پروتئین ها در تیمارهای مختلف مقایسه شد. طی این تجزیه تحلیل 15 لکه پروتئینی از نظر بیان معنی دار بود که چهار لکه مربوط به پروتئین های درگیر در مسیر سم زدایی، چهار لکه مربوط به پروتئین های درگیر در مسیر سوخت و ساز و هفت لکه مربوط به پروتئین های درگیر در مسیر فتوسنتز بود. بر اساس مقایسه ژل های مربوط به باکتری و شاهد (بدون باکتری) در دو محیط تنش و بدون تنش، باکتری باعث افزایش مقاومت گیاه تحت تنش شوری می شود.

استفاده از باکتری های افزاینده رشد از طریق مکانیسم های مستقیم و غیر مستقیم می تواند باعث افزایش رشد و عملکرد در گیاهان زراعی شود. در این آزمایش تاثیر گونه هایی از باکتری سودوموناس با توان حل کنندگی فسفات بر عملکرد، پارامترهای رشد و جذب فسفر در سه رقم برنج مورد مطالعه قرار گرفت. اثر این گونه ها از طریق انجام یک آزمایش گلدانی به شکل فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در چهار تکرار بررسی شد. در این آزمایش ارقام برنج شامل: طارم، ندا و خزر و شش سویه از باکتری سودوموناس GO11, GO12, GO15, GU10, MZ3, MZ16 همراه با یک تیمار بدون تلقیح، مورد ارزیابی قرار گرفت. در مرحله گلدهی وزن تر و خشک اندام هوایی گیاه و جذب فسفر در گیاه، و در مرحله برداشت محصول، عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد خوشه، تعداد سنبلچه، تعداد دانه در خوشه، ارتفاع بوته و جذب فسفر در دانه اندازه گیری شد. نتایج حاصل از اجرای این تحقیق نشان داد که بر اساس آزمون دانکن در سطح پنج درصد، در هر سه رقم مورد مطالعه، اختلاف معنی داری بین پارامترهای اندازه گیری شده وجود داشته و بیشترین عملکرد دانه از رقم ندا حاصل شد. همچنین تلقیح با سویه هایی از باکتری سودوموناس، همه پارامترهای رشد را افزایش داد و سویه Pseudomonas fluorescens GO15، بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه برنج داشت که نسبت به تیمار بدون تلقیح (شاهد)، 24.5% افزایش نشان داد. نتایج حاصل از اثر متقابل ارقام مختلف برنج و سویه های باکتری نشان داد که بیشترین عملکرد دانه و پارامترهای رشد از تلقیح سویه Pseudomonas fluorescens GO15 و رقم ندا حاصل شد. جذب فسفر در گیاه و دانه با تلقیح سویهPseudomonas fluorescens GO12  و به ترتیب با رقم ندا و خزر حاصل شد. بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش، سویه های باکتری سودوموناس بر عملکرد دانه برنج و جذب فسفر در گیاه و دانه موثر بود.

باکتری­ های سودوموناس پوتیدا و سودوموناس فلورسنس از جمله باکتری­های محرک رشد گیاه هستند که می­ توانند باعث تحریک رشد و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش­ های مختلف محیطی مانند فلزات سنگین شوند. لذا، این پژوهش در سال 1399 به­ منظور بررسی تأثیر باکتری­ های سودوموناس پوتیدا و سودوموناس فلورسنس بر کاهش اثرات نامطلوب تنش کلرید مس در گیاه نعناع سنبله ­ای در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم و مهندسی باغبانی دانشگاه مراغه اجرا گردید. این پژوهش به ­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار انجام شد. تیمارهای پژوهش شامل سودوموناس پوتیدا، سودوموناس فلورسنس و تیمار ترکیبی سودوموناس پوتیدا و سودوموناس فلورسنس در سه سطح تنش کلرید مس (صفر، 100 و 200 میلی­ گرم بر کیلوگرم خاک) بودند. نتایج این پژوهش نشان داد تنش سمیت کلرید مس تأثیر منفی بر شاخص ­های رشدی مانند ارتفاع گیاه، وزن تر اندام ­های هوایی و ریشه و نیز رنگیزه­ های فتوسنتزی داشت، در حالی که کاربرد باکتری­ های سودوموناس پوتیدا و سودوموناس فلورسنس باعث افزایش معنی ­دار این شاخص ­ها گردید. این باکتری­ ها از طریق افزایش فعالیت مکانیسم ­های آنتی­ اکسیدانی و محتوای پرولین و نیز با کاهش میزان مالون دی­ آلدئید باعث بهبود عملکرد و رشد گیاه و در­نهایت افزایش مقاومت گیاه نعناع سنبله­ ای در برابر تنش کلرید مس شدند. به­ طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد استفاده از باکتری ­های محرک رشد در مناطقی که گیاهان از مشکل تنش سمیت عناصر سنگین خاک رنج می ­برند می ­تواند به­ عنوان یک راهکار مفید برای افزایش تحمل گیاهان نسبت به تنش فوق در نظر گرفته شود.

زربین درختی زینتی، مناسب برای بادشکن و حفاظت خاک و منبعی برای تولید چوب است که بخش وسیعی از تولید نهالستان های کشور را شامل می شود. با توجه به چشم انداز محدودیت منابع آب، هدف این تحقیق، بررسی اثر ریزوباکتر سودوموناس فلورسنس بر رشد و زنده مانی نهال های سرو زربین در شرایط کم آبی بوده است. آزمایش با چهار دور آبیاری (3، 6، 9 و 12 روزه) و دو سطح ریزوباکتر (تلقیح و عدم تلقیح) به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. برای تعیین مقدار آب آبیاری، ظرفیت زراعی خاک مشخص و کسری آب تا سطح رطوبت مورد نظر پس از توزین گلدان ها در اختیار گیاه قرار داده شد. نهال ها در شدیدترین دوره ی کم آبی (آبیاری 12 روزه) دارای زنده مانی بیش از 95 درصد بودند. با افزایش خشکی از دوره ی 3 تا 12 روزه، رویش های طولی و قطری به ترتیب 6/52 و 6/49 درصد کاهش یافتند، اما تلقیح ریزوباکتر به ترتیب سبب افزایش 7/14 و 3/14 درصدی آنها شد. صرف نظر از تنش کم آبی، نهال های تلقیح شده، 2/23 درصد زی توده ی ریشه ی بیشتری نسبت به نهال های تلقیح نشده داشتند. زی توده ی اندام هوایی، زی توده ی کل و شاخص کیفیت نهال در کم آبی 9 و 12 روزه و حجم ریشه در کم آبی 12 روزه کاهش یافت، اما تلقیح به ترتیب، سبب افزایش 9/13، 8/16 و 1/20 و 3/25 درصدی این صفات شد. کم آبی موجب کاهش صفات رویشی نهال شد، اما تلقیح باکتری سودوموناس فلورسنس حتی در تنش های کم آبی شدید می تواند به عنوان کود بیولوژیک سبب بهبود رشد و کیفیت صفات ریختی نهال شود. برای تولید نهال مطلوب زربین، در برخی نهالستان های کشور که با محدودیت آب مواجه اند استفاده از این باکتری را می توان راهکاری مفید تلقی کرد.

خاک بستر مناسبی برای رشد و انتقال ریزجانداران مختلف است. اخیرا انتقال ریزجانداران بیماری زا در خاک و تاثیر خاک بر میزان جذب و انتقال آنها به دلیل احتمال آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی و بیماری های ناشی از آنها، مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک از جمله ایران به خاطر داشتن مقادیر بالای کانی های کربناته و سولفاته به وی‍ژه آهک و گچ می توانند در جذب و پالایش باکتری های مختلف نقش داشته باشند. در این پژوهش اثر مقادیر مختلف دو نمک کربنات کلسیم و سولفات کلسیم بر جذب و پالایش باکتری سودوموناس فلورسنس در ستون های شنی در شرایط رطوبتی غیراشباع بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح 0، 5، 10 و 20 درصد نمک کربنات کلسیم و سه سطح 0، 5 و 10 درصد سولفات کلسیم در ترکیب با شن بودند. آزمایش ها در سه تکرار انجام شد و طرح آماری به کار رفته کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل بود. مخلوط های موردنظر به طور یکنواخت در ستون های پیرکس به طول 20 سانتی متر و قطر 7 سانتی متر ریخته شد و شرایط ماندگار غیراشباع روی آنها اعمال گردید. سوسپانسیونی با غلظت 106 باکتری در سانتی مترمکعب روی ستون ها اعمال شد و تا حجم آب خروجی 5 برابر حجم آب منفذی (PV) ستون ها آبشویی ادامه یافت. بلافاصله پس از اتمام آبشویی، میزان باکتری باقی مانده در لایه های 5- 0، 10-5، 15-10 و 20-15 سانتی متری اندازه گیری شد. نتایج نشان داد اثر تیمارهای کربنات و سولفات کلسیم بر میزان پالایش باکتری درلایه های 5-0، 10-5 و 15-10 سانتی متری ستون ها در سطح آماری 1 درصد و در لایه 20-15 سانتی متری در سطح 5 درصد، معنی دار شد. همچنین اثر متقابل تیمارهای کربنات کلسیم×سولفات کلسیم بر میزان پالایش فیزیکی سطح 1 درصد، معنی دار بود. نیمرخ غلظت باکتری باقی مانده و ضریب پالایش، به خوبی کاهش میزان پالایش باکتری با عمق را نشان داد؛ به طوری که ضریب پالایش تیمارهای کربنات کلسیم و کربنات کلسیم×سولفات کلسیم در سطح 1 درصد معنی دار بود. پالایش فیزیکی، اعوجاج منافذ و کاهش سرعت ظاهری آب منفذی در تیمارهای کربنات کلسیم و سولفات کلسیم را می توان از عوامل مهم در پالایش باکتری در شرایط رطوبتی غیراشباع در تمام لایه ها ذکر کرد. بنابراین می توان گفت وجود نمکهای کربنات کلسیم و سولفات کلسیم در خاک می تواند عامل مهمی در پالایش باکتری و در نتیجه کاهش آلودگی منابع آبی باشد.

سابقه و هدف: تنش کلرورسدیم از مهمترین تنشهای محیطی است که به همراه تنش خشکی بیشترین سهم از تنشهای غیرزیستی در کاهش تولید گیاهان زراعی مختلف را به خود اختصاص داده است. باکتریهای محرک رشد گیاه در ریشه گیاهان تک و دو لپهای مستقر شده و بوسیله مکانیسمهای مستقیم و غیر مستقیم باعث تقویت رشد گیاه می گردند. باکتری های محرک رشد سیستم ریشه را تغییر داده و تولید هورمونهای گیاهی و سیگنالهای مختلف منجر به تقویت گیاه می شود. تلقیح گیاهان با باکتریهای ریزوسفری محرک رشد به همراه استفاده از ارقام مقاوم از راهکارهای مناسب در کاهش اثرات منفی تنش کلرورسدیم به شمار میرود. این آزمایش به منظور بررسی اثر تلقیح باکتری سودوموناس فلورسنس در تعدیل اثرات تنش شوری بر روی ارقام کانولا انجام گرفت.مواد و روش ها: آزمایش در سیستم کشت هیدروپونیک به صورت طرح کرتهای دو بار خرد شده بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. فاکتور اصلی سه سطح کلرورسدیم (0، 150 و 300 میلی مولار)، فاکتور فرعی دو سطح باکتری (تلقیح و عدم تلقیح گیاهچه ها با باکتری) و فاکتور فرعی فرعی شش رقم کلزا (Sarigol Hyola308، RGS003، Amica، Hyola420 و Olga) بود.یافته ها: تجزیه و تحلیلهای آماری نشان داد که میانگین شاخص های رشد شاملRGR ، AGR، LAR، NAR، LAD و RLGRR و محتوای نسبی آب برگ (RWC) در سطوح مختلف کلرورسدیم و باکتری اختلاف معنیدار دارد. تنش باعث کاهش 50 درصدی میانگین شاخصهای رشد شد و تلقیح گیاهچه ها با باکتری به غیر از شاخص میانگین نسبت سطح برگ (LAR) در بقیه شاخصها اثر مثبتی در کاهش اثرات تنش داشت. اعمال شوری باعث افزایش 3 برابری پرولین برگ کلزا شد و این افزایش در ارقام تلقیح شده با باکتری در سطوح مختلف تنش بیشتر بود. میزان های محلول و محتوای کلروفیل a، b و کل با افزایش غلظت کلرورسدیم کاهش نشان داد. تنش کلرورسدیم باعث افزایش یونهای سدیم و کلراید و کاهش یون پتاسیم در برگهای گیاه کلزا شد، ولی تلقیح باکتری با گیاهچه ها باعث کاهش تجمع یونهای سدیم و کلراید و افزایش پتاسیم در ارقام کلزا شد.نتیجه گیری: با توجه به تجزیه های انجام شده در مورد میانگین شاخصهای رشد و صفات فیزیولوژیک مورد مطالعه میتوان نتیجه گرفت که اثر تنش شوری ناشی از کلرور سدیم با تلقیح باکتری سودوموناس فلورسنس سویه 32FY که مولد آنزیم ACC-دآمیناز است، تعدیل می یابد. حضور باکتری و همیاری آن با گیاه توانایی رشدی گیاه را به روشهای مختلف تقویت کرده و از این رو میتوان استفاده از باکتریهای محرک رشد را در کاهش اثرات تنش شوری و سایر تنشهای غیر زیستی معرفی کرد.

مقاومت گونه های مختلف باکتری جنس سودوموناس در برابر آلودگی فلزات سنگین متفاوت است. از آنجا که بین مقاومت به فلزات سنگین و پلاسمیدهای موجود در باکتری ها رابطه وجود دارد، در این مطالعه پروفیل پلاسمیدی جدایه های ریزوباکتری محرک رشد گیاه Pseudomonas flouroscens در معرض مقادیر مختلف کادمیوم و روی مطالعه و بررسی شد. باکتری های مورد استفاده قبلا از فراریش گیاه سویا جدا شده بودند. جدایه های مذکور خالص سازی و با آزمون های بیوشیمیایی و زیستی شناسایی شدند. سپس برای تعیین میزان مقاومت این سویه ها از غلظت های مختلف عناصر روی و کادمیوم در محیط کشت جامد H.E.P.E.S و M.E.S استفاده شد. بر اساس میزان رشد در حضور فلزات روی و کادمیوم، سویه ها به چهار گروه دسته بندی شدند. سپس دو سویه از هر گروه مقاومتی به مدت دو ماه در معرض غلظت های مختلف آلاینده های روی و کادمیوم قرار گرفت. پس از طی مدت گرماگذاری، سویه ها بازکشت شدند و از کشت های حاصل، با استفاده از روش لیز قلیایی، پلاسمید استخراج و پروفیل پلاسمیدی تهیه شد. بررسی ها نشان داد اثرات سمی کادمیوم حتی در غلظت کمتر از روی شدیدتر است و در تراکم بالای کادمیوم همه سویه ها پلاسمید از دست می دهند. همچنین سه سویه دارای مقاومت چندگانه بودند.

جهت مطالعه توان القایی باکتری اندوفیت Pseudomonas flourescens FY32 در بهبود رشد و افزایش مقاومت کلزا به تنش شوری آزمایشی بصورت طرح کرت های دو بار خرد شده بر پایه طرح کاملا تصادفی در سیستم کشت هیدروپونیک با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا شد. فاکتور های آزمایش شامل فاکتور اصلی، تنش شوری در سه سطح صفر، 150 و 300 میلی مولار نمک کلرید سدیم بود و فاکتور فرعی، تلقیح با باکتری و عدم تلقیح (کنترل منفی) و فاکتور فرعی فرعی رقم کلزا بود. نتایج حاصل نشان دادند که اثر سطوح مختلف تنش شوری و باکتری برای صفات وزن خشک بخش هوایی، ریشه، کل بوته و ارتفاع بوته معنی دار بود و بین دو رقم SW5001 و Comet برای صفات مذکور اختلاف معنی دار وجود داشت و بیشترین وزن مربوط به سطح شاهد و کمترین به تنش شدید تعلق داشت. همچنین بوته های تلقیح شده با باکتری بالاترین وزن خشک و ارتفاع را نسبت به گیاهان تلقیح نشده داشتند. بیشترین وزن خشک بخش هوایی، ریشه و کل به SW5001 مربوط بود. سدیم برگ با افزایش شوری در همه تیمارها افزایش یافته ولی این افزایش هم در سطح تنش متوسط (150 میلی مولار) و هم در سطح تنش شدید (300 میلی مولار) در گیاهان تلقیح شده کاهش معنی-داری را نسبت به گیاهان تلقیح نشده داشت، که نشان دهنده تأثیر مثبت تلقیح کلزا با باکتری در کاهش اثر منفی تنش شوری می باشد. اثر متقابل شوری و دو رقم کلزا نیز برای این یون ها معنی دار بود. با این که افزایش شوری در افزایش میزان غلظت سدیم برگ دو رقم کلزا مؤثر بود، ولی رقم Comet در دو سطح تنش دارای بیشترین میزان جذب سدیم بود که حساسیت این رقم به تنش شوری را نسبت به رقم SW5001 نشان می دهد. اثر متقابل شوری و رقم نیز در صفت پتاسیم برگ معنی دار بود. در همه سطوح شوری رقم SW5001 دارای بیشترین غلظت پتاسیم برگ بود، که نشان دهنده توان بیشتر این رقم در جذب این یون و حفظ رشد این رقم نسبت به رقم Comet در سطوح مختلف شوری می باشد. تلقیح با باکتری سبب کاهش میزان جذب سدیم و افزایش میزان پتاسیم در هر دو رقم شد.

بمنظور بررسی تاثیر سطوح مختلف فسفر و باکتری های محرک رشد گیاه از گونه (سودوموناس فلورسنس) بر عملکرد، کیفیت و جذب عناصر غذایی توسط گیاه سیب زمینی (.Solanum tuberosum L) رقم آگریا، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان انجام شد. در این آزمایش غده های بذری گیاه سیب زمینی در خاکی با بافت لوم و با چهار سطح فسفر (صفر، 15، 30 و 45 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و دو سطح باکتری محرک رشد سودوموناس فلورسنس (با و بدون باکتری محرک رشد) در جعبه های مخصوص کشت شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که عملکرد غده و غلظت عناصر غذایی پرمصرف برگ (به جز پتاسیم) با افزایش میزان فسفر خاک، افزایش ولی غلظت عناصر کم مصرف برگ کاهش پیدا کرد. همچنین نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که عملکرد غده و غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف برگ در تیمارهای تلقیح شده با باکتری های محرک رشد به طور معنی داری بالاتر بود. اثرات متقابل سطوح فسفر و باکتری محرک رشد بر عملکرد و درصد ماده خشک غده معنی دار بود و با افزایش توام سطوح فسفر و باکتری های محرک رشد، عملکرد غده و میزان ماده خشک آن افزایش یافت. اثر متقابل سطوح فسفر و باکتری های محرک رشد بر غلظت عناصر پرمصرف برگ (به جز نیترو‍‍‍‍‍ژن) معنی دار بود ولی بر غلظت عناصر کم مصرف برگ معنی دار نشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که با افزایش میزان فسفر قابل جذب خاک تا سطح 45 میلی گرم بر کیلوگرم، عملکرد سیب زمینی، تعداد، طول و قطر، میزان ماده خشک غده و همچنین غلظت عناصر پر مصرف برگ، غیر از پتاسیم افزایش ولی میزان عناصر کم مصرف برگ کاهش می یابد. کاربرد باکتری های محرک رشد نیز اثر مثبتی بر کمیت و کیفیت سیب زمینی داشت.